Jak odbudować uszkodzoną barierę hydrolipidową skóry?

Bariera hydrolipidowa (warstwa hydrolipidowa, płaszcz hydrolipidowy) pełni wiele istotnych zadań i dba o prawidłowe funkcjonowanie skóry. Chroni ją przed czynnikami zewnętrznymi i zapewnia naturalną równowagę. Zaburzona bariera hydrolipidowa skóry może przysporzyć Ci wiele problemów skórnych, spowodować dyskomfort i ograniczy możliwość stosowania niektórych substancji aktywnych.

Bariera naskórkowa a bariera hydrolipidowa skóry

Czy bariera naskórkowa i bariera hydrolipidowa to synonimy? Zanim przejdziemy dalej, wyklarujmy kwestię czym są obie z tych barier. Dzięki temu lepiej zrozumiesz jak odbudować barierę hydrolipidową skóry.

Bariera naskórkowa – co to?

Bariera naskórkowa to warstwa ochronna skóry. Jest to najbardziej zewnętrzna warstwa komórek naskórka – warstwa rogowa. Znajdują się tutaj komórki naskórka i cement międzykomórkowy, w skład którego wchodzą ceramidy, wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol i jego estry, peptydy i naturalny czynnik nawilżający (NMF). Przeczytaj więcej o nawilżaniu skóry.

Bariera naskórkowa to również mikrobom skóry i bariera hydrolipidowa.

Bariera hydrolipidowa skóry – co to?

Bariera hydrolipidowa skóry, inaczej warstwa hydrolipidowa lub płaszcz hydrolipidowy, to składowa bariery naskórkowej.

Barierę hydrolipidową skóry tworzą: woda, pot i sebum (łój). Woda pochodzi z gruczołów potowych, a sebum z gruczołów łojowych.

Mówiąc najprościej bariera hydrolipidowa to cienki ochronny film na powierzchni skóry.

Skóra może wytwarzać za dużo lub za mało płaszcza hydrolipidowego i jest to związane z zaburzoną pracą gruczołów łojowych i potowych.

• Jeśli skóra wytwarza za mało sebum to jest to cera sucha.
• Jeśli skóra wytwarza za dużo sebum (nadprodukcja sebum) to jest to cera tłusta.
• Jeśli skóra ma odpowiednią ilość sebum to jest to cera normalna.

Zaburzenia w wytwarzaniu bariery hydrolipidowej mogą wynikać również z wielu chorób, m.in. atopowego zapalenia skóry (AZS) czy Hashimoto.

Co znajduje się w barierze naskórkowej i hydrolipidowej?

Wspominałam już, że w warstwie ochronnej skóry znajdują się: woda, ceramidy, wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol i jego estry, peptydy i naturalny czynnik nawilżający (NMF).

NMF zawiera w sobie aminokwasy, cukry, mocznik, kwas mlekowy, sole kwasu mlekowego, kwas moczowy i składniki mineralne: jony potasu, sodu, wapnia i magnezu.

Na barierę ochronną skóry składają się również skwalen, białka strukturalne (kolagen, elastyna) i lipidy, m.in. takie jak fosfolipidy, czyli tłuszcze złożone, które są składnikiem struktur skóry i błon komórkowych.

Funkcje bariery naskórkowej i płaszcza hydrolipidowego skóry

Bariera naskórkowa i jej płaszcz hydrolipidowy to warstwa ochronna skóry, więc łatwo się domyślić jakie ma pełnić zadania. Tak, dokładnie! Pełni ona funkcje ochronne. A przed czym chroni?

• przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi i atmosferycznymi (mróz, wiatr, zimne, gorące i suche powietrze, zmiany temperatur, promieniowanie słoneczne, smog, dym tytoniowy i klimatyzacja),
• przed działaniem wolnych rodników, które wpływają na procesy starzenia się skóry,
• przed wnikaniem w głąb skóry i do wnętrza organizmu niekorzystnych mikroorganizmów (bakterie, wirusy i grzyby).

Poza tym bariera ochronna skóry wspiera naturalne procesy zachodzące w skórze i pomaga jej prawidłowo funkcjonować:

• dba o prawidłowe natłuszczenie i nawilżenie skóry,
• zapobiega utracie wody z naskórka,
• wspiera naturalne procesy złuszczania się skóry,
• pomaga skórze utrzymać elastyczność.

Co powoduje naruszenie bariery hydrolipidowej skóry i co zaburza warstwę ochronną naskórka?

Na barierę ochronną skóry i jej stan ma wpływ wiele czynników. Aby skutecznie móc odbudować barierę hydrolipidową skóry, warto poznać je wszystkie. Sprawdź co zaburza barierę ochronną skóry oraz co ma na nią znaczący wpływ.

1. Niewłaściwa pielęgnacja

Nieprawidłowa pielęgnacja jest najczęstszą przyczyną zaburzającą funkcjonowanie bariery hydrolipidowej skóry.

Niewłaściwa pielęgnacja to mycie twarzy mydłem oraz używanie kosmetyków do mycia, które zawierają detergenty o zbyt mocnym działaniu.

Duże znaczenie w przypadku osłabienia kondycji bariery hydrolipidowej ma zbyt agresywna pielęgnacja, czyli nadmierne i częste złuszczanie. Mam na myśli stosowanie peelingów, a także pocieranie skóry wacikami, ściereczkami oraz codzienne używanie szczoteczek do mycia twarzy.

Płaszcz ochronny skóry zaburza też nadużywanie produktów zawierających składniki aktywne, które są źle dobrane do Twojej skóry. Są stosowane nieumiejętnie, np. zbyt często lub nie są wprowadzane stopniowo oraz występują w zbyt dużych stężeniach.

Do takiej niewłaściwej pielęgnacji skóry zaliczamy również stosowanie zbyt wielu kosmetyków.

Używanie produktów silnie wysuszających, otłuszczających i matujących rozregulowuje gruczoły łojowe i stymuluje je do nadmiernej pracy.

Uszkodzona bariera hydrolipidowa jest również skutkiem mycia twarzy i ciała w zbyt gorącej wodzie. Wchodzą w to również długie prysznice i gorące kąpiele w wannie.

2. Leczenie dermatologiczne

Osłabienie i zaburzenia bariery hydrolipidowej powoduje również leczenie dermatologiczne, np. kuracje przeciwtrądzikowe.

Niektóre leki, maści, kremy oraz tabletki bazują na intensywnie działających składnikach, które mogą wpływać na stan bariery hydrolipidowej skóry.

3. Urazy mechaniczne

Wszelkie urazy mechaniczne, np. te powstałe podczas regularnego golenia, również mogą powodować uszkodzenie bariery hydrolipidowej skóry.

4. Codzienne nawyki

W przypadku pielęgnacji skóry liczy się kompleksowe podejście do tematu. Poza kosmetykami warto zwrócić uwagę na swoje codzienne nawyki.

Na barierę hydrolipidową skóry ma wpływ dieta, witaminy i minerały, woda i stosowane używki, a także sen, odpoczynek i aktywność fizyczna na świeżym powietrzu.

5. Czynniki zewnętrzne

Wyzwaniem dla bariery hydrolipidowej są również czynniki zewnętrzne (mróz, wiatr, zimne, gorące i suche powietrze, zmiany temperatur, promieniowanie UV, smog, dym tytoniowy i klimatyzacja).

Długa i częsta ekspozycja na te czynniki oraz brak zapewnienia skórze odpowiedniej ochrony może skutkować naruszoną barierą hydrolipidową skóry.

6. Choroby skóry i całego organizmu

Uszkodzoną barierę hydrolipidową skóry wywołują również choroby skóry i całego organizmu, m.in atopowe zapalenie skóry (AZS), cukrzyca i problemy z tarczycą.

Jak rozpoznać uszkodzony płaszcz hydrolipidowy skóry?

Uszkodzenia płaszcza hydrolipidowego są dostrzegalne gołym okiem. Wystarczy, że dobrze przyjrzysz się swojej skórze. Sprawdź jakie sygnały wysyła uszkodzona bariera hydrolipidowa skóry twarzy i zastanów się czy któryś z tych objawów występuje u Ciebie.

• nieprzyjemne uczucie ściągnięcia,
• sucha skóra,
• łuszczenie się naskórka i odstające suche skórki,
• odwodnienie,
• utrata elastyczności i jędrności skóry,
• zaczerwienienie,
• podatność na podrażnienia skóry,
• nadwrażliwość na czynniki zewnętrzne i atmosferyczne,
• nadwrażliwość na kosmetyki – również na te sprawdzone, których używałaś do tej pory,
• uczucie swędzenia i pieczenia,
• szorstkość skóry,
• nierówna struktura,
• wysyp niedoskonałości i nadprodukcja sebum,
• stany zapalne skóry, które utrzymują się długo i są trudne do wyleczenia,
• skóra jest matowa, poszarzała i ziemista – brak jej naturalnego blasku,
• częste alergie,
• skóra łatwiej i częściej niż zwykle łapie zakażenia bakteryjne i grzybicze.

Jak odbudować barierę hydrolipidową skóry?

Znając funkcje warstwy ochronnej skóry łatwo się domyślić jak istotna jest odbudowa bariery hydrolipidowej skóry. Mocna warstwa lipidowa = zdrowa skóra.

Kosmetyki i pielęgnacja

Istotną cegiełką w odbudowie płaszcza hydrolipidowego jest odpowiednia pielęgnacja skóry. Wdróż ją zaraz obok zdrowego trybu życia.

• Podczas terapii wzmacniającej płaszcz hydrolipidowy Twoim priorytetem powinna być regeneracja skóry, natłuszczanie jej oraz dbanie o długotrwałe nawilżenie.
• Chroń skórę przed czynnikami zewnętrznymi oraz przed warunkami atmosferycznymi, np. nałóż krem przed wyjściem na mróz lub produkt z SPF chroniący przed nadmiernym promieniowaniem UV.
• Wyciszaj zaczerwienienia i działaj łagodząco na podrażnienia.
• Wybieraj otulające formuły kosmetyków: mleczne toniki i sera, emulsje do mycia i demakijażu, bogate odżywcze kremy i regenerujące maski.
• Postaw na minimalizm i nie używaj ogromnej ilości produktów naraz.
• Na czas regeneracji skóry zrezygnuj z peelingów, oczyszczających masek i szczoteczek do mycia.
• Odstaw substancje aktywne, które działają na skórę mocno stymulująco, np. retinol i złuszczające kwasy. Kiedy będziesz chciała do nich wrócić, to dobierz rodzaj substancji i jej stężenie tak, aby było to odpowiednie dla Twojej skóry. Używaj tych substancji zgodnie z przeznaczeniem i zaleceniami producenta.
• Delikatnie oczyszczaj skórę. Unikaj w kosmetykach silnie wysuszających i intensywnie działających detergentów
• Nie nadużywaj produktów do mycia. Wiele skór nie potrzebuje rano żelu do twarzy, bo wystarcza im przemycie twarzy wodą lub hydrolatem.
• Myj twarz dwuetapowo tylko wtedy, gdy jest taka potrzeba.
• Używaj do mycia twarzy i ciała letniej, a nie gorącej wody. Unikaj też długich, gorących prysznicy i kąpieli.
• Osuszając twarz rób to delikatnie, bez szorowania i pocierania skóry. Przyłóż ręcznik do twarzy i lekko dociśnij, aby wchłonął wodę.

Codzienne nawyki i działania

Wspominałam już, że dobra pielęgnacja to nie tylko kosmetyki. Odbudowując warstwę hydrolipidową skóry zwróć uwagę na proste codzienne nawyki.

• Pij wodę i dbaj o zdrową, zbilansowaną dietę. Dostarczaj skórze substancje odżywcze, mikro i makroelementy.
• Zrezygnuj lub znacznie ogranicz używki – alkohol i papierosy.
• Wysypiaj się i pozwól sobie na odpoczynek.
• Włącz w swoją codzienność jakąś aktywność fizyczną, w tym taką na świeżym powietrzu.
• Zaopatrz się w nawilżacz powietrza.
• Jeśli masz możliwość, rób sobie przerwy od klimatyzacji.
• Dbaj o zdrowie i niczego nie bagatelizuj. Lecz schorzenia i choroby, które Ci dokuczają. Monitoruj jak działają na Ciebie przepisane leki. W razie potrzeby konsultuj się ze specjalistą.
• Bądź cierpliwa i regularna w swoich działaniach. Odbudowa płaszcza hydrolipidowego skóry wymaga czasu.

Odbudowa warstwy hydrolipidowej skóry – składniki

Odbudowa bariery hydrolipidowej skóry jest długim procesem ponieważ skóra potrzebuje czasu, aby wrócić do równowagi. Zapoznaj się z listą składników, które będą cennym wsparciem. Przyspieszą regenerację skóry i sprawią, że odbudowa warstwy hydrolipidowej nie będzie dla Ciebie uciążliwa.

W kosmetykach stawiaj na takie składniki jak:

• ceramidy,
• mocznik,
• skwalan,
• cholesterol,
• kwas hialuronowy,
• wąkrota azjatycka,
• niacynamid,
• nienasycone kwasy tłuszczowe,
• witamina E
• gliceryna roślinna,
• naturalne oleje i masła (olej makadamia, olej ze słodkich migdałowy, olej jojoba, olej awokado, olej arganowy, masło shea i masło kakaowe),
• naturalne woski (wosk pszczeli),
• panthenol i alantoina,
• probiotyki i prebiotyki.